Salmonella to pałeczki bakterii gram-ujemnych, które po przedostaniu się drogą pokarmową do organizmu człowieka wywołują salmonellozę. Jest to poważna choroba, stanowiąca zagrożenie epidemiologiczne, dlatego zasadnicze znaczenie ma tutaj profilaktyka.
Jak nie zarazić się salmonellą
Salmonellą można się zarazić spożywając surowe lub niedogotowane mięso, pochodzące od zakażonego zwierzęcia. Jest to bakteria występująca również w kale zwierząt oraz ludzi będących nosicielami. Zanieczyszczenie żywności poprzez kał może wystąpić na przykład na skutek nawożenia ziemi uprawnej nawozem pochodzącym od zwierząt zakażonych, czy poprzez spożywanie niemytych i nie zdezynfekowanych jaj, których skorupka może być naznaczona bakteriami.
Na salmonellozę nie stosuje się szczepień ochronnych, dlatego unikać zakażenia można tylko poprzez właściwą obróbkę żywności i spożywanie jedzenia tylko ze sprawdzonego źródła. Bardzo istotne jest też wczesne reagowanie w przypadku wystąpienia objawów zakażenia, na przykład podczas wesel czy innych przyjęć w zakładach żywienia zbiorowego.
Profilaktyka to przede wszystkim częste mycie rąk przy kontakcie z żywnością, szczególnie po wizycie w toalecie, dokładna obróbka termiczna mięsa oraz spożywanie produktów wyłącznie z pewnych, sprawdzonych źródeł. Najbardziej powszechna jest salmonella w jajku nie poddanym obróbce termicznej, ze względu na przedostawanie się bakterii ze skorupki do wnętrza przy rozbijaniu nie wyjałowionych jaj.
Objawy salmonelli
Salmonella u dzieci i dorosłych może mieć postać żołądkowo-jelitową (z tą jest najczęściej kojarzona salmonelloza, występuje ona statystycznie najczęściej), postać narządową oraz septyczną. W przypadku postaci żołądkowo-jelitowej, objawy salmonelli występują po około 8-36 godzinach od zjedzenia zakażonego produktu. Pojawiają się gwałtowne, wodniste biegunki, silny ból brzucha i wymioty, które w krótkim czasie mogą doprowadzić do skrajnego wycieńczenia i odwodnienia organizmu. Objawy ustępują po około 1-2 dniach, jednak wymagane jest leczenie szpitalne. W celu potwierdzenia diagnozy stosuje się wymaz z kału, dający szybką odpowiedź na pytanie o przyczynę takich objawów.
Postać septyczna po kilkunastu godzinach od zakażenia daje objawy wstrząsu septycznego i jest bardzo niebezpieczna dla życia. Postać narządowa to efekt sforsowania przez bakterie flory jelitowej i przedostania się do krwioobiegu. Stamtąd wędrując do narządów mogą one wywołać objawy narządowe, takie jak zapalenie otrzewnej, gardła, naczyń limfatycznych – i wielu innych narządów.
Leczenie salmonelli
W celu wyleczenia salmonellozy stosuje się leki działające na bakterie z gatunku Salmonella. Dodatkowo stosuje się leki objawowe, mające na celu powstrzymanie gwałtownych wymiotów i biegunek, a także zmniejszenie bólu brzucha. Chory powinien otrzymać kroplówkę z elektrolitami w celu uzupełnienia utraconych płynów i nie dopuszczenia do odwodnienia. Bardzo ważne są kontrolne badania po przebytej chorobie.
Lekarz prowadzący ma obowiązek poinformowania stacji sanitarno-epidemiologicznej o tym przypadku, w celu szybkiego wyeliminowania ewentualnych zagrożeń i zredukowania obszaru epidemicznego. Chory po wyleczeniu pozostaje nosicielem Salmonelli jeszcze przez wiele miesięcy, a nawet przez całe życie. Bardzo ważne jest, by nie był w tym czasie dopuszczany do pracy z żywnością oraz szczególnie dbał o higienę osobistą i higienę przyrządzania posiłków w domu, aby nie dopuścić do zarażania innych domowników. W przypadku Salmonelli zarazić się jest dużo łatwiej, niż pozbyć nosicielstwa.
Leave a Reply